ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਟੀ ਬਿਊਟੀਫੁੱਲ ‘ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ’ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਮਿਲਟਰੀ ਸਾਹਿਤ ਫੈਸਟੀਵਲ ਇਸ ਵਾਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਰਹੇਗਾ। ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਆਪੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ (ਕੋਵਿਡ 19) ਦੀ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇਸਦੇ ਫੈਲਣ ਕਾਰਨ, ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਉਤਸਵ ਇਸ ਵਾਰ ਔ ਨ ਲਾਈਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋ ਕਦੇ ਸੁਖਨਾ ਝੀਲ ਦੇ ਕੰਢੇ ਝੀਲ ਕਲੱਬ ਅਤੇ ਝੀਲ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਮਾਹੌਲ ਦੀ ਹਰਿਆਲੀ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਇਹ ਤਿੰਨ ਰੋਜ਼ਾ ਜਸ਼ਨ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਾਰ ਮਿਲਟਰੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਉਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਏਗੀ ਜਿੰਨੀ ਇਹ ਹਰ ਵਾਰ ਸੁਖਨਾ ਝੀਲ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਰਦ ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਮੇਲਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫੌਜੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ, ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਮਾਣਮੱਤੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਡਿਜੀਟਲ ਸਕ੍ਰੀਨ ‘ਤੇ ਸੁਣੀਆਂ ਤੇ ਦੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਲਾਈਵ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਮਿਲਟਰੀ ਸਾਹਿਤ ਫੈਸਟੀਵਲ 18 ਤੋਂ 20 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਹੋੋੋਏਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 7 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਜੰਗੀ ਯਾਦਗਾਰ ‘ਤੇ ਇਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਜਵੀਜ਼ਸਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਹੋਏਗਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼:
ਸੰਨ 1921 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਰਮਿਆਨ 1971 ਵਿੱਚ ਲੜੀ ਗਈ ਜੰਗ ਨੂੰ 50 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸੈਨਿਕ ਸਾਹਿਤ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਉਸ ਜੰਗ, ਯਾਦਾਂ, ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖੇ ਸਬਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਕੋਈ ਘੱਟ ਦਿਲਚਸਪ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਬਣੇਗੀ। ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਬਣੇਗਾ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਬਦਲੀ ਹੋਈ ਸਥਿਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੱਦਾਖ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਪਾਰ ਗਾਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 20 ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਪਰ ਚੀਨ ਨੇ ਅਜੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਵਿਚ ਉਸਦਾ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ? ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਅੱਠ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਪੱਖ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਰਣਨੀਤਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ‘ਤੇ ਛੂਹੇਗਾ।
ਮਿਲਟਰੀ ਸਾਹਿਤ ਫੈਸਟੀਵਲ:
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਾਲ 2017 ਤੋਂ ਨਿਰੰਤਰ ਮਿਲਟਰੀ ਸਾਹਿਤ ਉਤਸਵ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਵਾਰ ਇਹ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੋਲੋ ਮੈਚ ਅਤੇ ਕੁਝ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮੁੱਖ ਸਮਾਗਮ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਸੁਖਨਾ ਝੀਲ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਟਰੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਆਮ ਲੋਕ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵੱਖ ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ:
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਤੋਂ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ, ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੁੱਧਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਇਕਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮਿਲਟਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਖਾਨ ਪਾਨ ਵੀ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦਾ ਇੱਕ ਅਵਸਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਤਸਵ ਵਿਚ ਫੌਜ, ਸਾਹਿਤ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਦਾ ਇਕ ਮੌਕਾ ਹੈ।
