ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਡੀਜੀਪੀ ਨਹੀਂ, ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਬਣੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ

15
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ
ਆਈਪੀਐਸ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ

ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਵੇਂ ਥਾਣਾ ਮੁਖੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕੀ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਈਪੀਐੱਸ ਮੁਕੁਲ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਆਰਜ਼ੀ ਡੀਜੀਪੀ ਕੋਲ ਕੰਮ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ, ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਦੇ 1988 ਬੈਚ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਨੂੰ ਆਈਪੀਐੱਸ ਡਾਕਟਰ ਦੇਵੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਦੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਪੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡੀਜੀਪੀ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ ਹੈ।

ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਰੁਝਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕੁਝ ਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕੇਂਦਰੀ ਪੁਲਿਸ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਪੰਜਾਬ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਵਰਗੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਬਾਰੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜੂਨ 2021 ਵਿੱਚ ਆਈਪੀਐੱਸ ਹਿਤੇਸ਼ ਚੰਦਰ ਅਵਸਥੀ (ਐੱਚ ਸੀ ਅਵਸਥੀ) ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਪੀਐੱਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਯੂਪੀ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੁਰੰਤ ਮੁਕੁਲ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਸੀ। ਗੋਇਲ, 1987 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜੁਲਾਈ 2021 ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਉਹ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਪੀ ਦੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ ਵਿੱਚ 2013 ਦੇ ਫਿਰਕੂ ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਉਹ ਯੂਪੀ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜਨਰਲ (ਲਾਅ ਐਂਡ ਆਰਡਰ) ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸੀ। ਹੁਣ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ 8 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜਾਮ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੋਇਲ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਦਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਕੁਲ ਗੋਇਲ ਦੀ ਆਈਪੀਐੱਸ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਫਰਵਰੀ 2024 ਤੱਕ ਹੈ।

ਆਈਪੀਐੱਸ ਮੁਕੁਲ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਡੀਜੀਪੀ ਤਾਇਨਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ 13 ਮਈ 2022 ਨੂੰ ਆਈਪੀਐੱਸ ਦੇਵੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ (ਆਈਪੀਐੱਸ ਡੀਐੱਸ ਚੌਹਾਨ) ਨੂੰ ਡੀਜੀਪੀ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 11 ਮਹੀਨੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਕਾਇਦੇ ਨਾਲ ਚੌਹਾਨ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੈਗੁਲਰ ਡੀਜੀਪੀ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਈਪੀਐੱਸ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੌਨਪੁਰ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਉਹ ਯੂਪੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕੁਲ ਗੋਇਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਆਈਪੀਐੱਸ ਹਨ। ਅਜੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡੀਜੀਪੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਂਝ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਚੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਭਰਤੀ ਅਤੇ ਐਡਵਾਂਸਮੈਂਟ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਨੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਮਾਫੀਆ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ, ਅਪਰਾਧਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜ਼ੀਰੋ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਧਾਰਿਤ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦ ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਿਸ਼ਵਕਰਮਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਅਹਿਮ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਯੂਪੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਈਪੀਐੱਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ (ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ) ਦੇ ਨਾਲ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅਪਰਾਧ ਵਿੰਗ (ਈਓਡਬਲਿਯੂ) ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।