ਦੁਸ਼ਮਣ ਲਈ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਬਣੀ ਬ੍ਰਹਮੋਸ, ਫੌਜ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਕੀਤਾ ਪ੍ਰੀਖਣ

103
ਬ੍ਰਾਹਮੋਸ
ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ

ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਆਈਲੈਂਡ ਤੋਂ ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬ੍ਰਾਹਮੋਸ ਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਣ ਤਹਿਤ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਦੂਜੇ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਸਹੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਡੀਆਰਡੀਓ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਮਾਰ ਦੀ ਹੱਦ ਹੁਣ 400 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਨੇਵੀ ਅਤੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਲਈ ਹੈ, ਭਾਵ ਧਰਤੀ, ਅਸਮਾਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਮਿਜਾਇਲ ਦਾਗੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬਣਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਸੰਚਾਲਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ (ਡੀਆਰਡੀਓ) ਨੇ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਹੱਦ ਨੂੰ 298 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ਤਕਰੀਬਨ 450 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੀ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵੀ ਸੁਖੋਈ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੁਖੋਈ ਦੀ ਫਾਇਰਪਾਵਰ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਲਵਾਰਾ ਏਅਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵਾਲੇ ਲੜਾਕੂ ਸੁਖੋਈ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਬ੍ਰਾਹਮੋਸ

ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ

ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਆਈ.ਐੱਨ.ਐੱਸ. ਚੇੱਨਈ (ਆਈ.ਐੱਨ.ਐੱਸ. ਚੇੱਨਈ) ਤੋਂ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ 400 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਨੂੰ ਫੁੰਡ ਕੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਪਣਡੁੱਬੀ ਤੋਂ ਵੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਸ ਨੂੰ ਡੂੰਘੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ‘ਤੇ ਦਾਗਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਰੂਪ ਟਾਰਪੀਡੋ ਟਿਊਬ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 5 ਮੀਟਰ ਤੋਂ 1400 ਮੀਟਰ ਉੱਚੀ ਉਡ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਡੀਆਰਡੀਓ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸ਼ੌਰਿਆ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ 800 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਫੁੰਡ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ:

ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮਾਪੁੱਤਰ ਨਦੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਮੋਸਕਵਾ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਮ ਜੋੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ 1998 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 50.50 ਫੀਸਦੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ 49.50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰੂਸ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਓਡੀਸਾ ਦੇ ਚਾਂਦੀਪੁਰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਰੇਂਜ ਤੋਂ 12 ਜੂਨ 2001 ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।