ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪੱਧਰ ਦੇ ਕਈ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਮਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਜੀ.ਓ.ਸੀ. ਇਹ ਅਧਿਕਾਰੀ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਆਰਸੀ ਤਿਵਾੜੀ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪ੍ਰੀਤ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਵੀਨ ਸਚਦੇਵਾ ਹਨ।
ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ:
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਤਿਵਾਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀਆਂ 6 ਸੰਚਾਲਨ ਕਮਾਂਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਰਾਜ ਦੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਫੋਰਟ ਵਿਲੀਅਮ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ 1 ਨਵੰਬਰ 1920 ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਅਫਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ-ਇਨ-ਚੀਫ ਯਾਨੀ GAOC ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਤਿੰਨ-ਸਿਤਾਰਾ ਰੈਂਕ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।
ਮੌਜੂਦਾ ਥਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਮਨੋਜ ਪਾਂਡੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਮਨੋਜ ਮੁਕੁੰਦ ਨਰਵਾਣੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫੀਲਡ ਮਾਰਸ਼ਲ ਕੇਐੱਮ ਕਰਿਅੱਪਾ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਥਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ।
ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਜ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਤੋਂ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਤੱਕ ਦੇ ਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭੂਟਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦੀ ਹੈ।
ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਦੇ ਨਵੇਂ GOC:
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਗੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਫੌਜ ਦੀ 10ਵੀਂ ਕੋਰ ਹੈ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸੰਜੀਵ ਰਾਏ ਨੇ 31 ਦਸੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸੰਜੀਵ ਰਾਏ ਨੇ ਸਿੱਖ ਲਾਈਟ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਪੱਛਮੀ ਕਮਾਂਡ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਬਠਿੰਡਾ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਦਾ ਗਠਨ 1 ਜੁਲਾਈ 1979 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਜ ਖੇਤਰ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਹੈ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਐੱਮ ਐੱਲ ਤੁਲੀ ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜੀਓਸੀ ਸਨ।
ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਮਹਾਨ ਯੋਧੇ ਮਹਾਰਾਣਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਦੇ ਘੋੜੇ ਚੇਤਕ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਸੈਨਾ ਦੀ 10ਵੀਂ ਕੋਰ ਦਾ ਨਾਮ ਚੇਤਕ ਕੋਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਲਦੀਘਾਟੀ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਵੀ ਮਹਾਰਾਣਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਚੇਤਕ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਵ੍ਹਾਈਟ ਨਾਈਟ ਕੋਰ ਦੇ ਨਵੇਂ GOC:
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਵੀਨ ਸਚਦੇਵਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਵਾਈਟ ਨਾਈਟ ਕੋਰ ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ 16ਵੀਂ ਕੋਰ ਹੈ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸੰਦੀਪ ਜੈਨ ਨੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਨਵੀਨ ਸਚਦੇਵ ਨੂੰ 16 ਕੋਰ ਦਾ ਚਾਰਜ ਸੌਂਪਿਆ। ਕੋਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਜੂਨ 1972 ਨੂੰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਜੇਐਫਆਰ ਜੈਕਬ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜਨਰਲ ਅਫਸਰ ਕਮਾਂਡਿੰਗ (ਜੀਓਸੀ) ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ 1971 ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਨਰਲ ਜੈਕਬ 1971 ਦੀ ਉਸ ਜੰਗ ਦੇ ਨਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਜਨਰਲ ਜੈਕਬ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
ਵ੍ਹਾਈਟ ਨਾਈਟ ਕੋਰ ਦਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਨਗਰੋਟਾ ਛਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੋਰ ਵਿੱਚ 2005 ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ ਜਦੋਂ ਇਸਦੇ ਦੱਖਣੀ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ 9ਵੀਂ ਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਡਿਵੀਜ਼ਨਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।
ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਵ੍ਹਾਈਟ ਨਾਈਟ ਕੋਰ:
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪ੍ਰੀਤ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਵਿਪੁਲ ਸ਼ਿੰਘਲ ਤੋਂ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਕੋਰ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਹੈ। ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਰੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਨ ਤਿਆਰੀ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ।
ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਕੋਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ 21ਵੀਂ ਕੋਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਕੋਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ 1917-18 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਦੱਖਣੀ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਜਨਰਲ ਐਨਸੀ ਵਿਜ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸਈਦ ਅਤ ਹਸਨੈਨ ਇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ।
