ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਗਰਜਦਾ ਰਿਹਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਿਗ-21 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼, ਭਾਵੇਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਲਈ ਬਦਨਾਮ ਹੈ, ਪਰ ਆਪਣੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮਰੱਥਾ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਇਕ, ਮਿਗ-21 ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਉਡਾਣ ਭਰੀ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਮਿਗ-21 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਤ 26 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਫਲਾਈਪਾਸਟ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਧਿਆਏ ਦੇ ਅੰਤ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 23ਵੇਂ ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੇ ਆਖਰੀ ਮਿਗ-21 ਜੈੱਟ, ਜਿਸਨੂੰ “ਪੈਂਥਰਸ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਆਈਏਐੱਫ ਮੁਖੀ ਏਅਰ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਏਪੀ ਸਿੰਘ ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੀ ਆਖਰੀ ਉਡਾਣ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ “ਬਾਦਲ 3” ਨੂੰ, ਉਡਾਇਆ।
ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਯੋਜਨਾ:
ਦਿਲਬਾਗ ਸਿੰਘ, ਜੋ 1981 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣੇ ਸਨ, ਨੇ 1963 ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਮਿਗ-21 ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ। ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਬਹਾਦਰੀ ਦੀਆਂ ਅਣਗਿਣਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਯੋਧਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਜੋ ਅਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਮਾਣ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦਾ ਸਮਾਗਮ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦੀ ਕੁਲੀਨ ਸਕਾਈਡਾਈਵਿੰਗ ਟੀਮ “ਆਕਾਸ਼ ਗੰਗਾ,” ਨੇ 8,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫਲਾਈਪਾਸਟ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਗ-21 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫਲਾਈਪਾਸਟ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਏਅਰ ਵਾਰੀਅਰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਟੀਮ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸਲਾਮੀ ਹੋਈ।
ਲੜਾਕੂ ਪਾਇਲਟ ਤਿੰਨ-ਜਹਾਜ਼ “ਬਾਦਲ” ਅਤੇ ਚਾਰ-ਜਹਾਜ਼ “ਪੈਂਥਰ” ਨੇ ਫਾਰਮੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਗਰਜੇ। ਸੂਰਿਆ ਕਿਰਨ ਐਰੋਬੈਟਿਕ ਟੀਮ ਨੇ ਲੂ ਕੰਡੇ ਖੜੇ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਜੰਗੀ ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਕੀਤਾ।
ਡਾਕ ਟਿਕਟ:
ਭਾਰਤ ਦੇ 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੇ ਯੁੱਧਾਂ, 1999 ਦੇ ਕਾਰਗਿਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਬਾਲਾਕੋਟ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜੈੱਟਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ (ਮਿਗ-21 ਡਾਕ ਟਿਕਟ) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਸਕੁਐਡਰਨ ਲੀਡਰ ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ:
ਇਸ ਉਡਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਡਰੈੱਸ ਰਿਹਰਸਲ ਵੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਕੁਐਡਰਨ ਲੀਡਰ ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ (sqn ldr ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ) ਇਸ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਹ ਰਸਮੀ ਮਿਗ-21 ਫਲਾਈਪਾਸਟ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ 23 ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੇ ਛੇ ਜੈੱਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਤਰਨ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਤੋਪ ਦੀ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਲ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ, ਜਿਸਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਡੁੰਡੀਗਲ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਅਕੈਡਮੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੱਤਵੀਂ ਮਹਿਲਾ ਲੜਾਕੂ ਪਾਇਲਟ ਹੈ। ਉਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਝੁੰਝੁਨੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਯੋਗਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਪ੍ਰਿਆ ਆਪਣੇ ਬੈਚ ਵਿੱਚ ਇਕਲੌਤੀ ਮਹਿਲਾ ਲੜਾਕੂ ਪਾਇਲਟ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਹਕੀਮਪੇਟ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਐਡਵਾਂਸਡ ਫਾਈਟਰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਬਿਦਰ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਗਈ।
ਪ੍ਰਿਆ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਉਸਦੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੌਰਾਨ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਜੈਗੁਆਰ ਅਤੇ ਹਾਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇਖੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਨਲ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਦੇ ਮਿਗ-21 ਵਿਦਾਇਗੀ ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ ਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਡਾਣ ਭਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਧਿਆਏ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ।
