ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੰਜਾਬ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰੇਂਜਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੀਮਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ (ਬੀਐੱਸਐੱਫ) ਜਵਾਨ ਪੂਰਨਮ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਈ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਨਮ ਕੁਮਾਰ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਂਝ, ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਮੁਹੰਮਦ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਵੀ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੈ।
40 ਸਾਲਾ ਪੂਰਨਮ ਕੁਮਾਰ 17 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ 24ਵੀਂ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਇੱਕ ਸਿਪਾਹੀ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦੇ ਮਮਦੋਟ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ। ਉਹ ਸਰਹੱਦੀ ਵਾੜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਡਿਊਟੀ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ‘ਕਿਸਾਨ ਗਾਰਡ’ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪੂਰਨਮ ਕੁਮਾਰ ਅਰਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਨੇੜਲੇ ਇੱਕ ਦਰੱਖਤ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਦਰੱਖਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰੇਂਜਰ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰਨਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਉਸਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਏ। ਇਹ ਘਟਨਾ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਤਲੇਆਮ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਵਾਪਰੀ ਸੀ।
ਲਾਪਤਾ ਪੂਰਨਮ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ, ਪੂਰਨਮ ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਜਨੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣੇ ਪਏ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਸਥਿਤੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਿਆ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਵਾਨ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਫਲੈਗ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। 28 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਰਜਨੀ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਠਾਨਕੋਟ ਸਥਿਤ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗਈ ਸੀ।
ਪੂਰਨਮ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਹੁਗਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਹੈ। ਪੂਰਨਮ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਰਜਨੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੈ। “ਹੁਣ [ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੇਂਜਰ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ] ਵੀ ਸਮਝ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਸਾਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਿਛਲੇ 11 ਤੋਂ 12 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਕਿਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਇਸੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਮੀਦ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣਗੇ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਗੇ,” ਰਜਨੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ (5 ਮਈ, 2025) ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੁਝ ਨਤੀਜਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਮਾਮਲਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧ ਸਕਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੱਖ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਰਹੱਦੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹੋਇਆ ਇੰਝ ਕਿ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਨੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੇਂਜਰ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉਸ ਰੇਂਜਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨਮ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ, ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਮੁਹੰਮਦ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਪੂਰਨਮ ਦੀ ਜਲਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੰਦਭਾਗੀ ਘਟਨਾ ਹੈ। ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਕਲਿਆਣ ਬੈਨਰਜੀ ਸ੍ਰੀ ਸਾਹੂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਸਾਹੂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਵਾਪਸ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕੇ।”
ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਜਵਾਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਭੋਲਾਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 3 ਮਈ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਢੁੱਕਵੀਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨਗੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਰਜਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਬੀਐੱਸਐੱਫ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਮੰਗਿਆ ਹੈ।
